Ngày nay, tỉ lệ vô sinh – hiếm muộn vẫn không ngừng gia tăng, gấy ảnh hưởng tới cuộc sống và hạnh phúc của nhiều cặp vợ chồng. Mong ước làm cha mẹ trở thành khát vọng vô cùng lớn. Tuy nhiên, khát vọng đó không phải là không thể thực hiện được nếu có sự quyết tâm và cố gắng từ 2 vợ chồng.
Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn những thông tin bổ ích liên quan đến vô sinh – hiếm muộn, các bước chuẩn bị cho kế hoạch sinh con và các phương pháp hỗ trợ sinh sản tốt nhất hiện nay. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Click đến nội dung để chuyển nhanh
- 1 1. Vô sinh – hiếm muộn
- 2 2. Khám sức khỏe sinh sản vợ chồng
- 3 3. Chuẩn bị cho kế hoạch sinh con
1. Vô sinh – hiếm muộn
1.1 Định Nghĩa
Vô sinh được xác định khi hai vợ chồng trong độ tuổi sinh sản chung sống, quan hệ vợ chồng với nhau bình thường và không sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng sau 1 năm vẫn không có thai.
Tại Việt Nam, tỉ lệ vô sinh – hiếm muộn chiếm khoảng 7,8% (nằm trong top những quốc gia có tỉ lệ vô sinh – hiếm muộn cao nhất châu Á – Thái Bình Dương), tương đương với hơn 1 triệu cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản. Tỉ lệ này hiện nay đang ngày càng gia tăng và dần trở thành nỗi lo cho toàn xã hội.
Theo nghiên cứu thì tỉ lệ vô sinh – hiếm muộn xuất phát từ người chồng là 40%, xuất phát từ người vợ là 40%, 10% do cả 2 vợ chồng và 10% còn lại khoa học hiện tại chưa thể tìm ra nguyên nhân. Do đó việc đi khám và điều trị vô sinh hiếm muộn phải thực hiện ở cả 2 vợ chồng, chứ không phải chỉ ở riêng vợ hoặc chồng.
1.2 Nguyên Nhân Gây Vô Sinh – Hiếm Muộn
Vô sinh – hiếm muộn ở các cặp vợ chồng có rất nhiều nguyên nhân mà trong đó chủ yếu là do những nguyên nhân sau:
1.2.1 Nguyên nhân gây vô sinh – hiếm muộn ở nam giới
- Không có tinh trùng
- Số lượng tinh trùng quá ít
- Tỉ lệ tinh trùng dị dạng cao
- Độ di động của tinh trùng thấp
- Suy tuyến sinh dục gây rối loạn nội tiết
- Xuất tinh sớm, xuất tinh ngược
>> Xem thêm: 8 Nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới <<
1.2.2 Nguyên nhân gây vô sinh – hiếm muộn ở nữ giới
- Tổn thương vòi trứng
- Khối u buồng trứng
- Đa nang buồng trứng: không rụng trứng hoặc trứng rụng không đều
- Độ tuổi cao
- Mắc bệnh u xơ tử cung
- Bệnh lạc nội mạc tử cung…
>> Xem thêm: Những nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới <<
1.2.3 Điều này có thể do một số nguyên nhân sau
- Phụ nữ lập gia đình muộn dẫn đến chất lượng nang noãn bị suy giảm, nguy cơ mắc các bệnh lý cao hơn.
- Chất lượng tinh trùng: Theo một số thống kê được thực hiện trên thế giới thì chất lượng tinh trùng của nam giới đang có chiều hướng giảm dần, nguyên nhân có thể do ảnh hưởng từ môi trường, hoàn cảnh sinh sống và thói quen sinh hoạt.
- Bệnh lây truyền qua đường tình dục: Các bệnh lây truyền qua đường tình dục tăng nhanh trong cộng đồng, làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của các cặp vợ chồng.
- Tỉ lệ nạo phá thai ngày càng nhiều: Ngày nay, tỉ lệ nạo phá thai ngày càng tăng nhanh. Theo ước tính mỗi năm Việt Nam có từ 250,000 đến 300,000 ca nạo phá thai, chưa kể rất nhiều những trường hợp không được báo cáo. Gây ra biến chứng lâu dài có thể bị vô sinh – hiếm muộn
1.3 Khi nào nên đi khám
Khám vô sinh – hiếm muộn là cần thiết và cần được tiến hành càng sớm càng tốt, đặc biệt là ở các cặp vợ chồng thuộc nhóm đối tượng sau:
- Vợ chồng ở độ tuổi dưới 35 tuổi sau 1 năm cố gắng thụ thai nhưng không có kết quả
- Vợ chồng trên 35 tuổi sau 6 tháng cố gắng thụ thai nhưng không có kết quả
- Vợ có tiền sử xảy thai từ 2 lần trở lên
- Phụ nữ từng mắc một số bệnh ảnh hưởng tới khả năng sinh sản như: buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung….
- Có những dấu hiệu bất thường như: Chu kỳ kinh nguyệt không đều, đau bụng dưới sau khi quan hệ, nam giới đạt cực khoái nhưng không xuất ra tinh trùng ….
2. Khám sức khỏe sinh sản vợ chồng
2.1 Khám sức khỏe sinh sản là gì?
Khám sức khỏe sinh sản có thể được tiến hành ngay từ khi có khả năng sinh sản đến trước khi lập gia đình. Để có được sự chuẩn bị tốt nhất thì các bác sĩ khuyến cáo nên đi khám sức khỏe sinh sản tối thiểu từ 3-6 tháng trước khi có ý định sinh con. Đây là khoảng thời gian tối thiểu cần thiết để có thể hiểu rõ về tình trạng sức khỏe và có sự chuẩn bị cho kế hoạch sinh con.
Tuy vậy, trên thực tế hiện nay thì nhiều người vẫn còn e ngại khám sức khỏe sinh sản bởi tâm lý nếu phát hiện bệnh sẽ có thể ảnh hưởng tới tâm lý, tình cảm và hạnh phúc lứa đôi.
Thế nhưng…
…. việc kiểm tra sức khỏe sinh sản trước khi kết hôn, trước khi mang thai không chỉ là khoa học, mà đây còn là trách nhiệm của mỗi người đối với hạnh phúc lứa đôi trong tương lai.
Dưới đây là những lợi ích của việc khám sức khỏe sinh sản:
- Chuẩn bị đầy đủ kiến thức cũng như tâm lý để có đời sống vợ chồng thoải mái, an toàn và hạnh phúc nhất.
- Phát hiện sớm những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như: HIV, lậu, giang mai, viêm gan B…
- Tầm soát và phát hiện những bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
- Kiểm tra và phát hiện sớm những bệnh rối loạn di truyền để có biện pháp phòng ngừa, giảm dị tật bẩm sinh cho thai nhi, đồng thời giúp phụ nữ có sự chuẩn bị sức khỏe tốt nhất cho quá trình mang thai và sinh đẻ sau này.
- Sinh đẻ có kế hoạch hiệu quả nhất, tránh tình trạng mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai có thể dẫn đến những hậu quả về sau.
2.2 Khám sức khỏe sinh sản cần khám những gì
Để có được sự chuẩn bị tốt nhất bạn nên: khám sức khỏe tổng thể và khám sức khỏe sinh sản. Cụ thể như sau:
2.2.1 Khám sức khỏe tổng thể
Sức khỏe tổng quát là rất cần thiết bởi có ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng sinh sản của các cặp vợ chồng. Bao gồm:
- Kiểm tra chung: Huyết áp, cân nặng, chiều cao, xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm…
- Kiểm tra các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như: HIV, lậu, giang mai, viêm gan B, nấm, sùi mào gà…
- Tiền sử bệnh của vợ chồng: kiểm tra xem vợ chồng đã từng mắc những bệnh nào trước đây, những phẫu thuật đã từng thực hiện, các bệnh về tim mạch, truyền nhiễm. Đồng thời xem môi trường làm việc có thường xuyên tiếp xúc với chất độc hại, gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản hay không.
- Các bệnh truyền nhiễm như: sởi, thủy đậu, sốt xuất huyết, lao, viêm não, dịch tả….
Theo đó, các xét nghiệm cần thực hiện gồm:
- Kiểm tra đường huyết
- Xét nghiệm công thức máu
- Chức năng gan, thận
- Viêm gan siêu vi B
- Phân tích nước tiểu
- Điện tâm đồ
- Xét nghiệm HIV
2.2.2 Khám sức khỏe sinh sản
Việc làm này giúp phát hiện những bất thường ở cơ quan sinh dục, tình trạng viêm nhiễm cũng như các bệnh lây qua đường tình dục khác.
Đối với nam giới:
- Khám bộ phận sinh dục để đánh giá khả năng sinh sản: Khám 2 tinh hoàn, khả năng cương dương, khả năng sinh lý, xuất tinh sớm…
- Siêu âm tinh hoàn ở 2 bên (CĐHA)
- Xét nghiệm tinh dịch đồ, xét nghiệm FSH/LH: giúp đánh giá và tiên lượng khả năng thụ thai tự nhiên, khả năng sinh sản để có phương án điều trị hiệu quả nhất.
Đối với nữ giới:
- Khám bộ phận sinh dục: giúp phát hiện viêm nhiễm hoặc có thể là những bất thường để có thể điều trị kịp thời.
- Siêu âm tử cung, buồng trứng: giúp phát hiện những bất thường có thể xảy ra như u nang buồng trứng, tắc vòi trứng, u xơ tử cung….
- Tầm soát ung thư vú: siêu âm tuyến vú hai bên
Sàng lọc gen di truyền:
Trong trường hợp 1 trong 2 bên gia đình có tiển sử một số bệnh liên quan đến dị tật, tâm thần, bệnh di truyền … thì nên tiến hành kiểm tra gen, nhiễm sắc thể để biết được mình có mang gen bệnh di truyền hay không.
Bên cạnh đó, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tiêm một số loại vắc xin phòng bệnh có thể ảnh hưởng tới thai nhi sau này như: rubella, cúm, thủy đậu, sởi, quai bị….
2.3 Khám sức khỏe sinh sản ở đâu là tốt
Hiện nay có nhiều cơ sở khám sức khỏe sinh sản uy tín trên khắp cả nước để các bạn có thể lựa chọn như Bệnh viện phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Từ Dũ, các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa nam học – hiếm muộn, khoa Sản phụ khoa của các bệnh viện tuyến tỉnh. Ngoài ra thì một số trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản, trung tâm Y tế dự phòng cũng có thể thực hiện được với độ chính xác khá cao.
Theo lời khuyên của các bác sĩ thì nên có kế hoạch khám trước tối thiểu từ 3-6 tháng trước khi có ý định sinh con. Việc làm này sẽ giúp phát hiện và hỗ trợ điều trị sớm những nguy cơ có thể gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của các cặp vợ chồng. Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe sinh sản cũng được xem là một hình thức sàng lọc giúp nâng cao chất lượng dân số.
3. Chuẩn bị cho kế hoạch sinh con
Chuẩn bị mang thai là khoảng thời gian đòi hỏi nhiều cố gắng của cả 2 vợ chồng, những sự cố gắng đó sẽ được đền đáp xứng đáng và đem lại cho gia đình nhiều niềm vui.
3.1 Chế độ ăn uống lành mạnh
Khi có kế hoạch sinh con thì vợ chồng cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cần thiết để đảm bảo sức khỏe và cải thiện khả năng sinh sản, qua đó sẽ giúp tăng khả năng thụ thai thành công.
3.1.1 Đối với nam giới
Nam giới cần có chế độ ăn uống giúp bổ sung các dưỡng chất tốt cho tinh trùng như: Hải sản (đặc biệt là hàu), thịt có màu đỏ, thịt gia cầm, rau xanh, giá đỗ, bông cải xanh súp lơ, các loại quả, hạt…..
- Hải sản, thịt có màu đỏ, thịt gia cầm: là những nguồn thực phẩm rất giàu kẽm giúp tăng ham muốn tình dục, tốt cho tinh trùng và tăng hormone testosterone trong cơ thể nam giới.
- Bông cải xanh: chứa nhiều acid folic giúp sinh tinh và cải thiện chất lượng tinh trùng.
- Các loại quả, hạt: như quả óc chó, chuối, bí ngô… Các loại quả và hạt này chứa nhiều vitamin, khoáng chất cần thiết cho sự phát triển và tính toàn vẹn của tinh trùng như: Vitamin A, vitamin B1, B2,B6, B9, B12, C….
> Thực phẩm tốt cho tinh trùng << (mở trong tab mới)">>> Thực phẩm tốt cho tinh trùng <<
3.1.2 Đối với nữ giới
Phụ nữ cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất tốt cho trứng và niêm mạc trước khi tính đến canh trứng để tăng khả năng thụ thai. Dưới đây là những nguồn thực phẩm tốt cho trứng và niêm mạc:
- Cá: là nguồn thực phẩm giàu chất béo Omega 3 giúp cân bằng hormone và nuôi dưỡng các tế bào trong cơ thể. Bên cạnh đó, lượng Protein dồi dào từ cá giúp tăng chất lượng trứng cho phụ nữ. Theo các chuyên gia khuyến cáo thì mỗi tuần nên ăn từ 300-400g cá.
- Sữa: hàm lượng chất béo trong sữa rất tốt giúp tăng chất lượng nang noãn cho phụ nữ. 1 ly sữa mỗi ngày sẽ giúp giảm nguy cơ vô sinh đến 25% so với bình thường.
- Trứng: bổ sung vitamin D, vitamin B12 giúp tăng khả năng sinh sản và giảm dị tật ống thần kinh thai nhi.
- Rau xanh: các loại rau như súp lơ, cải xoăn, rau bina… chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất như: mangan, sắt, canxi, vitamin A tốt cho trứng và khả năng sinh sản
- Các loại quả mọng: Chứa nhiều các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ trứng và nang trứng
- Đậu nành: là nguồn thực phẩm thực phẩm giàu phytoestrogen. Có tác dụng làm dày niêm mạc tử cung, tăng lưu lượng máu trong cơ thể.
3.2 Kiểm soát cân nặng
Béo phì, thừa cân khi mang thai có thể sẽ gây ra một số biến chứng khi mang thai và sau sinh. Có thể kể đến như: huyết áp cao, tiền sử giật, sinh non, tiểu đường thai kỳ…. Ngoài ra, thừa cân sẽ làm tăng nguy cơ mắc hội chứng macrosamia – thai nhi lớn hơn bình thường, dễ phải sinh mổ. Bên cạnh đó, nguy cơ dị tật ống thần kinh thai nhi, dị tật bẩm sinh cũng tăng lên do thừa cân, béo phì.
3.2.1 Giảm cân như thê nào nếu bị thừa cân?
Cách tốt nhất và đơn giản nhất là thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt và tập luyện thể dục thể thao thường xuyên. Đốt cháy nhiều calo thông qua việc tập luyện thể dục thể thao. Bên cạnh đó sử dụng thêm 1 số thực phẩm bổ sung hỗ trợ giảm cân cũng là 1 giải pháp hữu ích.
3.2.2 Ảnh hưởng của thiếu cân tới thai kỳ
Bên cạnh thừa cân thì thiếu cân cũng gây ra một số rủi ro trong thời gian mang thai. Cụ thể là tăng nguy cơ sinh non hoặc trẻ bị thiếu cân. Bên cạnh đó, nguy cơ gặp các vấn đề trong quá trình chuyển dạ và ảnh hưởng lâu dài tới trẻ nhỏ sau này cũng tăng cao hơn bình thường.
3.3 Bổ sung Vitamin, khoáng chất
Việc bổ sung vitamin và khoáng chất trong giai đoạn chuẩn bị mang thai là rất quan trọng, giúp cải thiện chất lượng tinh trùng, chất lượng nang noãn, qua đó tăng khả năng thụ thai tự nhiên, thụ thai bằng các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Ngoài ra, việc bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất sẽ giúp thai nhi sau này phát triển khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc dị tật.
3.3.1 Tác dụng đối với nam giới
Vitamin và khoáng chất như: kẽm, axit folic, selen, vitamin nhóm B, C, E… giúp tăng số lượng, chất lượng tinh trùng, cải thiện chức năng sinh sản cho nam giới. Bên cạnh đó, một số vitamin như vitamin E giúp tăng nồng độ hormone testosterone trong cơ thể, qua đó cải thiện chức năng sinh lý cho nam giới.
3.3.2 Tác dụng đối với phụ nữ
Việc cung cấp đầy đủ lượng vitamin và khoáng chất cần thiết sẽ giúp cải thiện chất lượng nang noãn, làm dày niêm mạc tử cung, qua đó giúp tăng tỉ lệ thụ thai tự nhiên hoặc thụ thai bằng các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Ngoài ra, vitamin và khoáng chất giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh thai nhi, tạo thêm lượng máu cần thiết để cung cấp oxy cho thai nhi phát triển khỏe mạnh. Ví dụ, khi cơ thể phụ nữ thiếu lượng sắt cần thiết thì có thể sẽ gây ra những vấn đề về sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi như: sinh non hoặc thiếu máu ở phụ nữ.
3.4 Thay đổi lối sống
Hút thuốc, sử dụng rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích khác sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đối với tinh trùng ở nam giới. Ảnh hưởng rõ rệt nhất là làm giảm số lượng, chất lượng và tăng độ dị dạng của tinh trùng, qua đó làm suy giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
Đối với phụ nữ, những tác hại có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Những thói quen tiêu cực này sẽ làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh cho thai nhi, đặc biệt là ở thời điểm trước khi mang thai và 3 tháng đầu của thai kỳ.
Do đó, một lối sống lành mạnh không những giúp tăng khả năng sinh sản cho các cặp vợ chồng mà còn giảm thiểu được những nguy cơ gây ảnh hưởng xấu đến thai nhi và mẹ về sau.
3.5 Sử dụng những thực phẩm bổ sung
Bên cạnh việc bổ sung vitamin và khoáng chất từ các nguồn thực phẩm thông qua bữa ăn hằng ngày thì việc sử dụng thực phẩm chức năng để hỗ trợ tăng khả năng sinh sản cho các cặp vợ chồng là rất cần thiết.
3.5.1 Đối với nam giới
Đối với nam giới thì có một số sản phẩm hỗ trợ sinh sản hàng đầu như: thuốc Proxeed Plus, Mensterona, Gametix M, Profortil, Semyn 100, Menevit, Spermrich, Homme F, Fersen, Motil…. Đây là những sản phẩm với chất lượng và hiệu quả đã được chứng minh lâm sàng. Sản phẩm có nguồn gốc từ châu Âu được nhiều bác sĩ và bệnh nhân tin dùng trong phác đồ điều trị.
Những sản phẩm hỗ trợ sinh sản này giúp nam giới:
- Cải thiện số lượng, chất lượng tinh trùng
- Tăng độ di động tiến tới độ A, di động độ B
- Giảm tỉ lệ tinh trùng dị dạng
- Hỗ trợ cải thiện chức năng cương dương, yếu sinh lý, xuất tinh sớm…
- Nâng cao sức khỏe toàn diện
Nhờ đó, giúp tăng khả năng thụ thai tự nhiên, thụ thai bằng các phương pháp hỗ trợ sinh sản như: thụ tinh trong ống nghiệm (Bơm IUI), thụ tinh nhân tạo (IVF-ICSI)
>> Click ngay để tham khảo thông tin và bảng giá 9+ thuốc hỗ trợ điều trị vô sinh nam tốt nhất với giá chỉ từ 350,000đ <<
3.5.2 Đối với nữ giới
Đối với nữ giới thì phải kể tới một số sản phẩm tốt nhất và được tin dùng nhiều nhất hiện nay như: thuốc Proxeed Women, Gametix F, Ovumrich, Femifortil, Inotir, Pregnasiol, Inofolic, Elevit….
Dưới đây là những tác dụng đối với khả năng sinh sản ở nữ giới:
- Cải thiện chất lượng nang noãn
- Làm dày niêm mạc
- Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, điều hòa rụng trứng cho phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
- Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho phụ nữ trước, trong khi mang thai và sau khi sinh.
Nhờ đó, tăng khả năng thụ thai cho phụ nữ, đồng thời giúp giảm dị tật ống thần kinh thai nhi, giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh.
3.6 Các vấn đề trong các lần mang thai trước
Đối với phụ nữ bị sảy thai hoặc gặp những vấn đề trong những lần mang thai trước như: sinh non, huyết áp cao, tiền sản co giật, tiểu đường thai kỳ… có nguy cơ cao dẫn tới những vấn đề tương tự trong những lần mang thai sau. Tuy nhiên, những vấn đề này hoàn toàn có thể được khắc phục nếu được chăm sóc đúng cách trước và trong khi mang thai.
Vợ chồng nên tới các bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để được thăm khám toàn diện để xác định chính xác tình trạng để có phương án điều trị tối ưu nhất.
Tại đây, các bạn sẽ được các bác sĩ thăm khám và tư vấn:
- Khám sức khỏe đánh giá khả năng sinh sản, sàng lọc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, các bệnh lý di truyền.
- Phát hiện sớm nguyên nhân dẫn tới vô sinh – hiếm muộn, tư vấn các phương pháp hỗ trợ sinh sản tốt và phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.
- Tư vấn cho các cặp vợ chồng chuẩn bị có kế hoạch sinh con thời điểm sinh con tốt nhất để có thể sinh ra những em bé khỏe mạnh, thông minh.